W 2014 roku rozpoczęliśmy pracę nad nowym projektem Dieta i dietetyk – Kraków na tle małopolski. W jego zakresie prowadziliśmy badania między innymi nad jakością spożywanych posiłków przez studentów krakowskich uczelni, a poniżej zamieszczamy część uzyskanych wyników.

Sposób odżywiania jest jednym z determinant właściwego rozwoju organizmu i jego stanu zdrowia. Nieprawidłowa dieta może stać się przyczyną wielu zaburzeń i chorób dietozależnych (Górnicka, Gronowska-Senger 2005, Goryńska-Goldmann, Ratajczak 2010). Zmiana postaw żywieniowych ma często miejsce w wieku młodzieńczym (Wyka i in. 2012), szczególnie w trakcie okresu studiów, kiedy to młodzi ludzie w wielu przypadkach opuszczają domy rodzinne i zaczynają własne niezależne życie. Dokonują mniej lub bardziej świadomych wyborów w temacie odżywiania się. Pierwsze znaczące badania w tym zakresie ukierunkowane na grupę wiekową 20-34 lata zostały przeprowadzone w latach 2003-2005 w ramach Wieloośrodkowego Ogólnopolskiego Badania Stanu Zdrowia Ludności (WOBASZ) (Waśkiewicz 2010).

Badaniami objęto 387 studentów uczelni krakowskich, których podzielono na trzy grupy: studentów pochodzących z Krakowa i jego okolic, którzy mieszkali na co dzień w domu rodzinnym i tam również się żywili; studentów przyjezdnych (mieszkających w akademikach/wynajmowanych stancjach), którzy żywili się na własną rękę – sami przygotowując posiłki oraz studentów przyjezdnych korzystających z różnego rodzaju stołówek (ryc. 1). Osoby badane przygotowywały dokumentację spożywanych posiłków (opisową i/lub fotograficzną) z dwóch dni. Materiały te oceniano pod względem kaloryczności spożywanych produktów, zbilansowania substancji odżywczych oraz ilości i jakości przyjmowanych witamin (A, D, E, K) i minerałów (Ca, Fe, Mg, P, K) (tab. 1).

Ryc. 1. Zestawienie osób biorących udział w badaniu

Tab. 1. Jakość spożywanych produktów spożywczych / potraw

Najwłaściwiej odżywiały się osoby przyjezdne do Krakowa korzystające ze stołówek i barów mlecznych. Spożywały one potrawy najbardziej zbilansowane i zróżnicowane pod względem składników odżywczych. Ilość przyjmowanych witamin i minerałów była również w tych przypadkach największa. Na dalszym planie znaleźli się studenci mieszkający z rodzicami i wspólnie przygotowujący posiłki, na samym końcu zaś osoby przyjezdne przygotowujące posiłki na własną rękę. We wszystkich grupach spożycie warzyw, jak i spożycie błonnika było zdecydowanie za małe.

Dokładniej wyniki niniejszych badań omówione zostały na konferencji – Wpływ Młodych Naukowców na Osiągnięcia Polskiej Nauki, która odbyła się w Krakowie 6 grudnia 2014 roku.

W pierwszej połowie 2015 roku szczegółowe wyniki powinny ukazać się drukiem – wtedy to też ich kopia zostanie zamieszczona na naszej stronie.

Literatura:

Goryńska-Goldmann E., Ratajczak P. 2010. Świadomość żywieniowa a zachowania żywieniowe konsumentów. Journal of Agribusiness and Rural Development 4(18): 41-48

Górnicka M., Gronowskiej-Senger A. 2005. Zmiany w spożyciu podstawowych grup produktów spożywczych w latach 1980-2000 w polskich gospodarstwach domowych. [w:] Konsument żywności i jego zachowania w warunkach polskiego członkostwa w Unii Europejskiej. Wyd. SGGW, Warszawa, 201-207

Waśkiewicz A. 2010. Jakość żywienia i poziom wiedzy zdrowotnej u młodych dorosłych Polaków – badanie WOBASZ. Probl. Hig. Epidemiol. 91(2): 233-237

Wyka J., Grochowska-Niedworok E., Malczyk E., Misiarz M., Szczęsna N. 2012. Częstotliwość spożycia produktów typu fast-food przez młodzież męską. Bromat. Chem. Toksykol. 45, 3: 675-679