Zalecenia żywieniowe dla kobiet w ciąży mogą być zróżnicowane – zależą bowiem od stylu żywienia w okresie sprzed ciąży (w tym masy ciała sprzed ciąży). Dlaczego odżywianie w tym okresie jest tak ważne ? Jak podaje Jarosz (2012) badania w ostatnim czasie jednoznacznie wskazują, że odpowiednie żywienie w okresie ciąży ma wpływ na stan zdrowia kobiet w późniejszy czasie – wpływa na częstość występowania miażdżycy, cukrzycy, otyłości czy nadciśnienia.

Sposób żywienia w okresie ciąży winien być oparty na tych samych produktach spożywczych, jak dla całej populacji w danym wieku, jednak na niektóry produkty winno się zwrócić szczególną uwagę ze względu na ich wartość żywieniową. W trakcie ciąży zapotrzebowanie na niektóre mikroelementy wzrasta znacząco podczas gdy zapotrzebowanie energetyczne nieznacznie, stąd też produkty żywieniowe powinno się wybierać bardziej uważnie.

Z zaleceń ogólnych:

• z produktów zbożowych wybierajmy te pełnoziarniste,
• mięso spożywajmy w rozsądnych ilościach jednak więcej niż normalnie – zapotrzebowanie na żelazo znacząco bowiem wzrasta,
• ryby wybierajmy z głębokich akwenów wodnych, które pływają blisko powierzchni wody (np. łosoś atlantycki – nie mylić z łososiem norweskim),
• warzywa i owoce – warzywa spożywajmy bez ograniczeń, owoce z umiarem, jednak powinny się one również znaleźć w codziennej diecie

Z zaleceń szczegółowych:

• zapotrzebowanie energetyczne kobiety w wieku 19-30 lat o wadze 60-70kg i małej aktywności fizycznej waha się na poziomie 1900-2150 kcal
  • w I trymestrze ciąży zapotrzebowanie energetyczne nie ulega żadnym zmianom
  • w II trymestrze – wzrasta o 360 kcal
  • w III trymestrze – wzrasta o 475 kcal
• białko
  • zapotrzebowanie na białko u kobiety niebędącej w ciąży wynosi 0,9g na każdy kilogram masy ciała na dzień – dla kobiety ważącej 65kg wynosi 59g.
  • u kobiety ciąży zwiększa się do 1,2g/kg masy ciała/dzień – dla kobiety ważącej 65kg wynosi 78g.
• tłuszcz
  • w codziennym jadłospisie tłuszcz powinien dostarczać 20 – 35% całkowitej energii
  • dla kobiety w wieku 19-30 lat, o masie ciała 60-70kg i niskiej aktywności fizycznej przed ciążą powinien wynosić 42-84g
  • dla kobiety w okresie ciąży w tym samym wieku, masie ciała i aktywności fizycznej w I trymestrze nie ulega zmianie; w II trymestrze wzrasta o 8-14g; w III trymestrze wzrasta o 11-18g
• węglowodany
  • stanowią uzupełnienie do 100% (wraz z białkami i tłuszczami) i najczęściej nie podaje się właściwej ilości ich spożycia,
  • dla kobiet w ciąży przyjmuje się jednak, że ilość węglowodanów w codziennej diecie winna wynosić co najmniej 175g
• witamina A – zapotrzebowanie dla kobiety niebędącej w ciąży – 700 mikrogram, dla kobiety w ciąży – 770 mikrogram
• witamina B₁ (tiamina) – zapotrzebowanie dla kobiety niebędącej w ciąży – 1,1 mg, dla kobiety w ciąży – 1,4 mg
• witamina B₂ (ryboflawina) – zapotrzebowanie dla kobiety niebędącej w ciąży – 1,1 mg, dla kobiety w ciąży – 1,4 mg
• witamina B₃ (niacyna, witamina PP) – zapotrzebowanie dla kobiety niebędącej w ciąży – 14 mg, dla kobiety w ciąży – 18 mg
• witamina B₄ (cholina) – zapotrzebowanie dla kobiety niebędącej w ciąży – 425 mg, dla kobiety w ciąży – 450 mg
• witamina B₅ (kwas pantotenowy) – zapotrzebowanie dla kobiety niebędącej w ciąży – 5 mg, dla kobiety w ciąży – 6 mg
• witamina B₆ – zapotrzebowanie dla kobiety niebędącej w ciąży – 1,3 mg, dla kobiety w ciąży – 1,9 mg
• witamina B₈ (biotyna) – zapotrzebowanie dla kobiety niebędącej w ciąży, jak i dla kobiety w ciąży nie zmienia się i wynosi 30 mikrogram
• witamina B₁₂ (kobalamina) – zapotrzebowanie dla kobiety niebędącej w ciąży – 2,4 mikrogram, dla kobiety w ciąży – 2,6 mikrogram
• witamina C (kwas askorbinowy) – zapotrzebowanie dla kobiety niebędącej w ciąży – 75 mg, dla kobiety w ciąży (w wieku >19 lat) – 85 mg
• witamina D – zapotrzebowanie dla kobiety niebędącej w ciąży, jak i dla kobiety w ciąży nie zmienia się i wynosi 15 mikrogram
• witamina E – zapotrzebowanie dla kobiety niebędącej w ciąży – 8 mg, dla kobiety w ciąży – 10 mg
• witamina K – zapotrzebowanie dla kobiety niebędącej w ciąży, jak i dla kobiety w ciąży nie zmienia się i wynosi 55 mikrogram
• foliany (kwas foliowy) – zapotrzebowanie dla kobiety niebędącej w ciąży – 400 mikrogram, dla kobiety w ciąży – 600 mikrogram (bezwzględna suplementacja)
• wapń – zapotrzebowanie dla kobiety niebędącej w ciąży, jak i dla kobiety w ciąży nie zmienia się i wynosi 1000 mg
• fosfor – zapotrzebowanie dla kobiety niebędącej w ciąży, jak i dla kobiety w ciąży nie zmienia się i wynosi 700 mg
• magnez – zapotrzebowanie dla kobiety niebędącej w ciąży – 310 mg, dla kobiety w ciąży (w wieku >19 lat) – 360 mg
• żelazo – zapotrzebowanie dla kobiety niebędącej w ciąży – 18 mg, dla kobiety w ciąży – 27 mg
• cynk – zapotrzebowanie dla kobiety niebędącej w ciąży – 8 mg, dla kobiety w ciąży (w wieku >19 lat) – 11 mg
• miedź – zapotrzebowanie dla kobiety niebędącej w ciąży – 0,9 mg, dla kobiety w ciąży – 1,0 mg
• jod – zapotrzebowanie dla kobiety niebędącej w ciąży – 150 mikrogram, dla kobiety w ciąży – 220 mikrogram
• selen – zapotrzebowanie dla kobiety niebędącej w ciąży – 55 mikrogram, dla kobiety w ciąży – 60 mg
• fluor – zapotrzebowanie dla kobiety niebędącej w ciąży, jak i dla kobiety w ciąży nie zmienia się i wynosi 3 mg
• woda – zapotrzebowanie dla kobiety niebędącej w ciąży – 2000 ml, dla kobiety w ciąży – 2300 ml
• sód – zapotrzebowanie dla kobiety niebędącej w ciąży, jak i dla kobiety w ciąży nie zmienia się i wynosi 1500 mg
• potas – zapotrzebowanie dla kobiety niebędącej w ciąży, jak i dla kobiety w ciąży nie zmienia się i wynosi 4700 mg
• chlor – zapotrzebowanie dla kobiety niebędącej w ciąży, jak i dla kobiety w ciąży nie zmienia się i wynosi 2300 mg

Zapewnienie właściwych ilości składników pokarmowych i mikroelementów wpływa na prawidłowy rozwój dziecka w życiu płodowym, a także na własny stan zdrowia w późniejszym czasie.

Literatura:

Hamułka J., Wawrzyniak A., Pawłowska R., 2010, Ocena spożycia witamin i składników mineralnych z suplementami diety przez kobiety w ciąży, Rocz. PZH, 61, 3, 269

Jarosz M. (red.), 2012, Normy żywienia dla populacji polskiej – nowelizacja, Instytut Żywności i Żywienia, Warszawa