Ostra niewydolność nerek to choroba, w której zahamowaniu ulegają czynności nerek polegające na usuwaniu wody i końcowych produktów przemian białkowych.

Wyróżniamy trzy postacie ostrej niewydolności nerek. Są to:

• ostra przednerkowa niewydolność nerek
• ostra niewydolność nerek pochodzenia nerkowego
• ostra niewydolność nerek pozanerkowa

Przebieg kliniczny choroby można podzielić na 4 etapy

• I okres – trwa do chwili pojawienia się bezmoczu lub skąpomoczu;
• II okres – okres skąpomoczu lub bezmoczu
• III okres – okres wielomoczu
• IV okres – okres ustępowania azotemii / okres powrotu do zdrowia

UWAGA !!! Cztery etapy przebiegu klinicznego ostrej niewydolności nerek nie są tożsame z etapami (czteroma lub pięcioma – w zależności od klasyfikacji) w przebiegu klinicznym przewlekłej niewydolności nerek. Zalecenia żywieniowe dla poszczególnych etapów w obu chorobach są różne.

Dieta w ostrej niewydolności nerek - ogólne zalecenia żywieniowe

• żywienie jest jednym z głównych elementów leczenia,
• dobór właściwej diety jest uzależniony od: stanu odżywienia organizmu, etapu choroby, występowania chorób współtowarzyszących, aktualnej masy ciała, bilansu wodnego oraz stężenia elektrolitów we krwi
• zapotrzebowanie energetyczne jest zgodne z zapotrzebowaniem energetycznym osoby zdrowej (obliczane np ze wzoru Harrisa-Benedicta), jeśli choroba przebiega bez powikłań – w takich przypadkach najczęściej pacjent jest leżący, a wartość energetyczna wynosi ok 25 kcal / kg masy ciała,
• u chorych pacjentów, u których występują powikłania zapotrzebowanie energetyczne wzrasta o ok 40-100% i waha się najczęściej w granicach 35-50 kcal / kg masy ciała,
• normę na białko określa się na podstawie stężenia azotu mocznika we krwi oraz na podstawie zawartości mocznika w moczy
• dieta w ostrej niewydolności nerek to przede wszystkim dieta niskobiałkowa
• w zależności od sposobu leczenia normy na białko w diecie w ostrej niewydolności nerek są zróżnicowane
• w I okresie choroby norma na białko waha się między w zależności od sposobu leczenia:
  • leczenie zachowawcze, pacjenci niedalizowani – 0,5-0,6 g / kg masy ciała
  • pacjenci dializowani – powyżej 0,8 g / kg masy ciała
  • pacjenci hemodializowani – 1-1,2 g / kg masy ciała
  • pacjenci w dializie otrzewnowej – 1,4-1,5 g / kg masy ciała
• norma na tłuszcz wynosi zazwyczaj 1g / kg masy ciała
• w II okresie choroby ogranicza się w diecie płyny by nie doszło do przewodnienia organizmu.
• w II okresie zmniejsza się również podaż na sód, potas  i fosforany
• w początkowym stadium III okresu zwiększa się znacząco podaż płynów – w tym okresie bowiem obawiamy się odwodnienia
• w III okresie pacjenci wraz z moczem wydalają najczęściej 5 – 6 litrów płynów – zatem poza płynami musimy również uzupełnić wszystkie makro- i mikroelementy, które są wydalane wraz z moczem
• w IV okresie choroby ma miejsce zagęszczanie moczu przez nerki – białko zwiększamy do granicy tolerancji przez pacjenta
• w IV okresie – pierwiastki i witaminy podajemy w normie fizjologicznej,
• w związku z wieloma czynnikami składowymi bardzo często w chorobie wykorzystuje się żywienie pozajelitowe,
• w przypadku gdy wskazane jest ograniczenie białka poniżej 40 g / dobę podaje się najczęściej ketoanalogi aminokwasów – decyzję w tym względzie może podjąć wyłącznie lekarz prowadzący

podsumowanie

• ze względu na różny stopień obciążenia nerek i ich niewydolności dietę w ostrej niewydolności nerek ustala się zawsze indywidualnie
• należy uwzględnić podaż białka, płynów, fosforu, sodu i potasu
• zaleca się  kontakt z dietetykiem i/lub lekarzem prowadzącym w celu określenia prawidłowego sposobu odżywienia, właściwego wprowadzania do planu żywieniowego określonych produktów i potraw, odpowiedniego przechodzenia na poszczególne modyfikacje diety i właściwy dobór głównych składników odżywczych,
• ograniczanie i/lub zażegnanie choroby wiąże się w tych przypadkach ściśle z odpowiednim żywieniem,
• przestrzeganie odpowiedniego planu ma na celu podnieść jakość funkcjonowania organizmu.
  

  ---

• w przypadku pytań lub wątpliwości jesteśmy do Państwa dyspozycji,
• zapraszamy do kontaktu telefonicznego, mailowego lub do spotkania z dietetykiem w naszym gabinecie w Krakowie.